Jeśli zdecydowaliście się na zakup rasowego szczeniaka, to pewnie zastanawiacie się gdzie znaleźć najlepszego hodowcę i o co go zapytać. Wiele osób rozpoczyna swoje poszukiwania idealnej hodowli od internetu. Ja jednak zawsze doradzam, by wybrać się na najbliższą wystawę psów rasowych i poznać hodowców osobiście. W internecie można znaleźć masę świetnych hodowli, ale niestety jeszcze więcej pseudohodowli. Pisałam już o tym problemie w poście o tym jak się nie dać oszukać. Pamiętajcie, że polskie prawo zabrania sprzedawania zwierząt poza miejscami ich chowu lub hodowli. Oznacza to, że wszelkiego rodzaju giełdy, wystawy i bazary, na których sprzedawane są psy są nielegalne. Osoba kupująca psa ma obowiązek udać się po odbiór zwierzaka do hodowcy. Jest to świetna okazja, żeby zobaczyć w jakich warunkach szczeniaki są trzymane, oraz by zadać hodowcy te kilka pytań.

1. Czy hodowca jest zarejestrowany w Związku Kynologicznym w Polsce?

Niestety po zmianie ustawy o ochronie zwierząt w roku 2012, jak grzyby po deszczu zaczęły pojawiać się różnego rodzaju związki miłośników danej rasy, stowarzyszenia hodowców psów itp. Wszystko po to, żeby w świetle prawa móc legalnie rozmnażać i sprzedawać psy. Według ustawy rozmnażanie psów w celach handlowych jest zabronione. Zakaz ten nie dotyczy jednak hodowli zarejestrowanych w ogólnokrajowych organizacjach społecznych, których statutowym celem jest działalność związana z hodowlą rasowych psów i kotów. Nowelizacja nie wspomina o wymogach w stosunku do stowarzyszeń zrzeszających hodowle i w ten sposób doszło do powstania masy pseudozwiązków i pseudohodowli, które wystawiają swoje pseudorodowody i sprzedają pseudorasowe szczenięta nieświadomym ludziom :/

Pytania do hodowcy

Związek Kynologiczny w Polsce nie jest instytucją idealną i zrzesza również nierzetelnych hodowców. Dlatego przed zakupem psa trzeba sprawdzić danego hodowcę samemu. Jednak ZKWP ma spore tradycje i wiele narzędzi, by nadzorować w jaki sposób i w jakich warunkach rozmnażane są psy rasowe. Przede wszystkim psy, które zostały wybrane do hodowli muszą uzyskać uprawnienia hodowlane, o czym więcej napiszę nieco później. Hodowca nie może rozmnażać suki częściej niż raz do roku. Każde szczenię w miocie musi być oznakowane tatuażem lub czipem. Cały miot musi też obowiązkowo przejść przegląd hodowlany. Związek zabrania wydawania szczeniaków przed 7 tygodniem życia. Nakazuje też odrobaczenie i zaszczepienie szczeniaków, oraz wyrobienie im metryczek. Dopiero na podstawie metryki nowy właściciel psa może wyrobić w ZKWP rodowód.

2. Jakie są wady i zalety danej rasy?

Jeżeli hodowca jedynie zachwala swoją rasę i próbuje nam wcisnąć szczeniaka na siłę, możemy zacząć coś podejrzewać. Dobry hodowca będzie opowiadał zarówno o plusach, jak i o minusach danej rasy. Do minusów możemy na pewno zaliczyć różnego rodzaju choroby, na które nasz psiak może zachorować. Niektóre rasy są szczególnie predysponowane do konkretnych chorób i trzeba o tym wiedzieć. Oczywiście przed wyborem rasy warto jest o niej jak najwięcej poczytać i porozmawiać z właścicielami psów oraz z różnymi hodowcami. Hodowcy mają sporą wiedzę i doświadczenie, którym mogą się z nami podzielić. Warto pamiętać, że cechy typowe dla danej rasy dla jednej osoby mogą być wadą, a dla innej zaletą. Pies aktywny i inteligentny świetnie sprawdzi się w domu, który zapewni mu codzienną dawkę nowych wyzwań. Jeśli ten sam pies trafi do domu, w którym będzie musiał spędzić sam długie godziny, może pojawić się poważny problem.

pytania do hodowcy

3. Jaki powinien być idealny opiekun psa z danej rasy?

Jest to moment, w którym trzeba szczerze zweryfikować, czy nasze wyobrażenie o danej rasie i jej potrzebach odpowiada rzeczywistości i czy podołamy zadaniu wychowania psa. Kierowanie się jedynie wyglądem psiaka jest zgubne. Trzeba poznać potrzeby danej rasy oraz jej wymagania i zastanowić się, czy na pewno takiego psiaka szukamy. Hodowca podpowie nam, ile czasu trzeba będzie poświęcać na pielęgnację, szkolenie i spacery z psem. Nie zdziwcie się jeśli hodowca zacznie wam zadawać masę pytań odnośnie waszego stylu życia, doświadczeń w opiece nad psami, czy warunków jakie możecie stworzyć psu. Dobry hodowca będzie chciał się upewnić, że jego szczeniaki trafią w dobre ręce. Jeśli z jakichś przyczyn hodowca uzna, że nie nadajecie się na opiekuna ich psiaka, może odmówić wam sprzedaży szczeniaka.

4. Dlaczego hodowca zdecydował się na to krycie?

Hodowcy kryją dwa osobniki, by wzmocnić w rasie jakieś konkretne cechy. Warto się dowiedzieć, jakie cechy hodowca chciał wzmocnić tym konkretnym kryciem. Jeśli kupujemy psa rasy myśliwskiej, ale nie zamierzamy z nim aktywnie polować, to być może zakup szczeniaka z linii pracującej nie jest najlepszym pomysłem. Trzeba się również dopytać, czy hodowca oprócz cech związanych z wyglądem rodziców naszych szczeniaków brał też pod uwagę ich cechy charakteru i walory użytkowe.

5. Czy rodzice mają uprawnienia hodowlane i czy są zdrowi?

Nie wystarczy mieć psa zarejestrowanego w ZKWP by móc prowadzić hodowlę. Rodzice szczeniąt muszą uzyskać uprawnienia hodowlane. W przypadku suk wymaga się między innymi uzyskania od co najmniej dwóch różnych sędziów trzech ocen bardzo dobrych lub lepszych na wystawie międzynarodowej lub krajowej. Suka hodowlana nie powinna być młodsza niż 15 miesięcy oraz starsza niż 8 lat. Z dalszej hodowli eliminowane są też suki oraz psy, które na dwóch wystawach u dwóch różnych sędziów zostały zdyskwalifikowane za agresję w stosunku do ludzi. Jeśli chodzi o psy, to wymagania są jeszcze wyższe. Reproduktor musi uzyskać od dwóch różnych sędziów przynajmniej trzy oceny doskonałe, w tym jedną na wystawie międzynarodowej lub klubowej. Pies powinien również mieć ukończone 15 miesięcy. Dla psów nie ustalono górnej granicy wieku hodowlanego, ani limitu kryć.

pytania do hodowcy

W przypadku niektórych ras wymagane są próby pracy. Są to specjalne próby sprawdzające cechy użytkowe danego psa. Psy i suki, które nie przeszły pomyślnie prób pracy nie mogą być dopuszczone do dalszej hodowli. Świadoma hodowla stara się też wyeliminować choroby przenoszone genetycznie, takiej jak na przykład dysplazja łokci i bioder, czy choroby oczu. Trzeba więc sprawdzić na jakie choroby narażona jest wybrana przez was rasa i jakie testy musi przejść. Oczywiście hodowca może zrobić więcej badań niż minimum wymagane przez ZKWP. Jeśli jednak to niezbędne minimum nie zostało zrobione, możemy być pewni, że hodowla jest nielegalna. W przypadku niektórych ras wymagane są również testy psychiczne. Jako przyszli właściciele szczeniaka z danej hodowli mamy prawo do wglądu w te wszystkie badania i testy. Jeśli hodowca z jakichś przyczyn nie chce nam ich pokazać, powinna się nam zapalić czerwona lampka ostrzegawcza.

6. Czy szczeniaki mają metryki i czy przeszły przegląd hodowlany?

Jeśli hodowca sprzedaje szczeniaki z rodowodem, to również powinna się nam zapalić czerwona lampka. Szczeniaki opuszczają hodowle z metryką na postawie której właściciel psa może wyrobić rodowód. W tym celu właściciel psa musi udać się do oddziału ZKWP z metryką szczeniaka i umową kupna. Następnie trzeba się zarejestrować jako członek ZKWP i opłacić składkę członkowską, złożyć wszystkie dokumenty i poczekać na wystawienie rodowodu. Zwykle trwa to koło 2 tygodni.

pytania do hodowcy

Rodowód psa powinien zawierać takie informacje jak:

  • nazwa i przydomek hodowlany psa,
  • jego rasa,
  • maść,
  • płeć,
  • data urodzenia,
  • numer tatuażu lub czipa,
  • numer rodowodu,
  • imię, nazwisko i adres hodowcy
  • imię, nazwisko i adres właściciela
  • pochodzenie szczeniaka do IV pokoleń wstecz

Jeśli rodzice lub dziadkowie szczeniaka są nie znani, możemy mieć pewność, że mamy do czynienia z pseudohodowlą.

Między 6 a 12 tygodniem życia szczeniąt obowiązkowo odbywa się przegląd miotu, którego powinien dokonać sędzia kynologiczny lub asystent kynologiczny. Przeglądowi poddaje się szczeniaki oznakowane tatuażem lub chipem. Hodowca powinien posiadać protokół przeglądu miotu i udostępnić go do wglądu przyszłemu właścicielowi szczeniaka. Jeśli nie chce tego zrobić, znów należy sobie zadać pytanie „dlaczego?”.

7. Czy szczeniaki zostały odrobaczone, zaszczepione i czy są zdrowe?

Koło 4-5 tygodnia życia szczeniaki powinny być pierwszy raz odrobaczone, a koło 6-7 tygodnia życia zaszczepione na nosówkę i parwowirozę. Kolejne odrobaczenia i szczepienia leżą już po stronie nowego opiekuna szczeniaka. Wraz ze szczeniakiem, metryczką, umową kupna i wyprawką powinniśmy otrzymać od hodowcy książeczkę zdrowia potwierdzającą dokonanie pierwszych szczepień i odrobaczenia.

Pytania do hodowcy

Jeżeli szczeniak nie wygląda na zdrowego, ma biegunkę, wymioty, podwyższoną temperaturę, wysięk z oczu lub nosa, jest apatyczny itp. należy poczekać z zabraniem go do nowego domu, aż dojdzie do siebie. Być może to tylko chwilowa niestrawność lub reakcja organizmu na niedawne szczepienie, a być może początek poważnej choroby. Przy jakichkolwiek wątpliwościach co do stanu zdrowia szczeniaka trzeba niezwłocznie udać się do weterynarza, który dokładnie psiaka przebada i jeśli to konieczne zaleci stosowne leki. O wszystkich chorobach i wadach rozwojowych warto poinformować hodowcę. Powinien wiedzieć jak dorastają szczeniaki z jego hodowli, by jeszcze lepiej dobierać rodziców dla przyszłych miotów.

8. Jak wygląda umowa kupna sprzedaży szczeniaka?

Legalnie działająca hodowla powinna być zarejestrowana nie tylko w ZKWP, ale też jako działalność gospodarcza w Centralnej Ewidencji Informacji o Działalności Gospodarczej (CEIDG) lub w Dziale Specjalnym Produkcji Rolnej. Hodowca ma oczywiście obowiązek odprowadzać podatki do urzędu skarbowego. Nie powinno więc dziwić, że hodowcy tworzą umowę kupna szczeniaka i taka umowa powinna zostać przedstawiona przyszłemu właścicielowi. Hodowca często zastrzega sobie w umowie prawo do kontrolowania warunków w jakich żyje pies. Często gwarantuje sobie też prawo do pierwokupu psa, gdyby właściciel chciał go odsprzedać innej osobie. Ma to zabezpieczyć szczeniaka przed krążeniem z rąk do rąk między różnymi ludźmi. Dobry hodowca chce wiedzieć co dzieje się z jego szczeniakami i mieć możliwość odebrania psa, gdyby ten trafił w złe warunki. Większość hodowców przyjmie też do siebie psiaka gdyby sytuacja losowa sprawiła, że właściciel nie jest w stanie się nim dalej opiekować. Najgorszym scenariuszem w takiej sytuacji jest oddanie psa do schroniska. Zawsze lepiej najpierw porozmawiać z hodowcą. Oczywiście dobra umowa kupna psa powinna zabezpieczać interesy nie tylko psa i hodowcy, ale też właściciela. Na przykład jeśli pojawią się jakieś wady wrodzone, powinniśmy mieć możliwość zwrotu części kwoty, którą na szczeniaka wydaliśmy.

9. Jak szczeniaki są socjalizowane?

Etap socjalizacji trwa od około 4 do około 12 tygodnia życia szczeniaka. Długość tego krytycznego dla rozwoju psa okresu jest różna u różnych ras. Najważniejszy czas przypada na 6-8 tydzień życia. To podczas socjalizacji szczeniak uczy się co tak właściwie oznacza „być psem”, jak zachowują się psy, jak się ze sobą komunikują, co jest bezpieczne a co nie, jak kontrolować siłę ugryzień itp. W okresie socjalizacji tempo powstawania nowych połączeń między neuronami jest niezwykle szybkie. Wszystko co szczeniak w tym czasie pozna i pozytywnie sobie skojarzy, będzie później traktował jako normalny element otaczającego go świata. Natomiast wszystko czego szczeniak w okresie socjalizacji nie pozna lub co sobie źle skojarzy, może w przyszłości budzić w nim niepokój, lęk, a nawet agresję.

pytania do hodowcy

Jak widać prawie cały czas socjalizacji szczeniak znajduje się w hodowli. Duża część odpowiedzialności za prawidłowy rozwój szczeniąt spoczywa właśnie na hodowcy. Dlatego tak ważne jest wypytanie hodowcy w jaki sposób i z czym szczeniaki były socjalizowane. Najlepiej, by hodowca miał podobne warunki i styl życia jak my. Jeśli mamy w domu małe dzieci, dobrze żeby hodowca też je miał. Jeśli mamy w domu kota, to najlepiej by było gdyby w hodowli był jakiś kot. To zdecydowanie ułatwi szczeniakowi przyzwyczajenie się do nowego domu.

10. Jakie charaktery mają poszczególne szczeniaki?

Hodowca spędza ze szczeniakami sporo czasu i powinien znać ich charaktery. Temperament poszczególnych psiaków w miocie może znacznie się różnić. Warto więc zaufać doświadczonemu hodowcy i pozwolić mu dobrać szczeniaka do naszych możliwości, oczekiwań i naszego stylu życia. Jeśli hodowca nie jest w stanie nic powiedzieć na temat poszczególnych szczeniaków, to powinna się wam zapalić czerwona lampka ostrzegawcza. Być może ten człowiek w ogóle nie zna się na hodowli psów? A może zamyka szczeniaki w osobnym pomieszczeniu i nawet do nich nie zagląda? Trzeba też pamiętać, że na zachowanie dorosłego psa wpływają czynniki wrodzone, środowisko oraz sposób w jaki sobie psa wychowamy.

Oczywiście powyższa lista pytań do hodowcy nie jest pełna. Są to tylko najważniejsze kwestie, które trzeba poruszyć podczas rozmowy z hodowcą. Jeśli macie jakieś dodatkowe pytania, jesteście czegoś ciekawi lub macie jakieś wątpliwości, to pytajcie, pytajcie i jeszcze raz pytajcie! Przygarnięcie pod swój dach szczeniaka to poważna sprawa, dlatego też hodowlę trzeba wybrać świadomie.