Uczenie się to według definicji proces poznawczy, który prowadzi do modyfikacji zachowania osobnika pod wpływem doświadczeń co zwiększa jego przystosowanie do otoczenia. Szczeniaki uczą się przez całe swoje życie, nawet jeszcze w łonie matki. Przez cały czas ich mózg bombardowany jest rożnymi bodźcami, które wpływają na dalsze zachowanie malucha.

Gdy szczeniak trafia do naszego domu powinien mieć około 8-10 tygodni. W tym czasie reakcje unikania zaczynają wygrywać z naturalną ciekawością malucha. Szczeniak poznaje też uczucie strachu. Więcej na ten temat pisałam we wpisie o etapach życia psa. Nie może więc nas dziwić, że w nowym domu może być lekko wycofany i niepewny. Dlatego w pierwszych dniach w nowym domu nie możemy dodatkowo stresować malucha. Sama przeprowadzka do nowego domu jest już sporym stresem. Radzę więc przez kilka tygodni nie zmieniać psu diety, karmić go tym samym rodzajem pokarmu, który dostawał u hodowcy i podawać go w tych samych porach.

Przez pierwszy tydzień lub dwa warto pozwolić szczeniakowi, by zapoznał się z nowym domem i jego zapachami. Jeśli psiak jest bardzo zestresowany można ułatwić mu proces adaptacji np. stosując feromony D.A.P. Są to syntetycznie uzyskane feromony identyczne z tymi produkowanymi przez sukę w trakcie karmienia. Pomagają one szczeniakom uspokoić się i poczuć nieco bezpieczniej w nowym domu.

Co wpływa na zachowanie szczeniaka?

Wielu właścicieli myśli, że najważniejsze jest szkolenie psa od najmłodszych lat i że tylko dzięki szkoleniu można mieć spokojnego, dobrze ułożonego psa. Prawda jest jednak taka, że na zachowanie twojego psa będzie wpływać więcej czynników. Oprócz szkolenia ważne są też geny szczeniaka, jego wychowanie, relacja z opiekunem i jego otoczenie.

Geny

Dyskusja o tym co bardziej wpływa na zachowanie psa geny czy środowisko toczy się od bardzo dawna. Naukowcy nadal spierają się w tej kwestii. Wiele badań wskazuje na to, że środowisko jest nieco istotniejszym czynnikiem wpływającym na temperament psa. Jednak geny odgrywają tu również bardzo istotną rolę.

szkolenie szczeniaka

Biorąc do domu psa musimy liczyć się z tym, że będzie biegał, szczekał, gryzł, tarzał się i robił wszystkie rzeczy, które w sposób naturalny robią psy. Nie da się więc oduczyć psa gryzienia. Można go jedynie nauczyć, żeby zamiast naszych mebli gryzł swoje zabawki. Dodatkowo jeśli wzięliśmy retrievera to mamy sporą szansę, że będzie lubił nosić w pysku różne przedmioty, a kupując border collie możemy się spodziewać, że będzie chętnie zaganiał. Trzeba pamiętać o tym, że nie możemy zmienić psich genów. Jeśli wzięliśmy labradora to nie zrobimy z niego bordera i odwrotnie, bordera nie zamienimy w labradora. Dlatego tak ważny jest dobór odpowiedniej hodowli i odpowiedniego szczeniaka, który dobrze się odnajdzie w naszej rodzinie.

Wychowanie

Szczeniak od pierwszych dni w nowym domu uczy się jakie panują w nim zasady. Do jakich pomieszczeń można wchodzić, a do jakich nie? Czy można spać na łóżku lub na sofie? Czy można gryźć po dłoniach opiekuna podczas zabawy szarpakiem? Wychowanie szczeniaka polega na świadomym wyznaczeniu zasad i konsekwentnym ich przestrzeganiu.

Psy czują się bezpieczne w przewidywalnym świecie, w którym panują jasne reguły. Jeśli nie ustalimy ich od samego początku, to psiak będzie czuł się zagubiony. Może też zacząć podejmować bardzo złe, z naszego punktu widzenia, decyzje. Dlatego tak ważne jest wprowadzenie jasnych dla psa zasad już od samego początku.

Relacja

Budowanie więzi ze szczeniakiem wymaga pracy i zajmuje trochę czasu. Gdy bierzemy malucha do domu jesteśmy w nim zakochani od samego początku, jednak z jego punktu widzenia jesteśmy zupełnie obcymi ludźmi. Musimy więc zasłużyć sobie na to, żeby szczeniak obdarzył nas zaufaniem. Bardzo ważne jest też znalezienie wspólnego języka z maluchem.

Relacja pomiędzy każdym psem i jego opiekunem będzie inna. Tylko od was zależy jaką relację ze szczeniakiem chcecie stworzyć. Czy będzie ona oparta na zastraszaniu psa i wymuszaniu różnych zachowań, czy raczej postawicie na zaufanie, zrozumienie i jasną komunikację. Decyzja należy do was.

Szkolenie

Przez szkolenie rozumiem naukę rożnych poleceń takich jak „siad”, „zostaw”, czy „do mnie”. Jest to bardzo ważny element, który pozwala nam lepiej komunikować się z psem. Jeśli nie nauczymy go przychodzić do nas na komendę, to nie możemy liczyć na to, że do nas przybiegnie, gdy zaczniemy go wołać na spacerze. Psy nie są jasnowidzami i musimy je nauczyć pewnych zachowań zanim zaczniemy ich wymagać.

szkolenie szczeniaka

Szkolenie przydaje się też w wielu sytuacjach, w których pies nie wie jak się zachować, lub zachowuje się w sposób przez nas niepożądany. Jeśli na przykład szczeniak skacze na gości podczas powitania, możemy nauczyć go, by w podobnych sytuacjach siedział grzecznie na miejscu. Zamiast zakazywać psu kolejnych zachowań zdecydowanie lepszym pomysłem jest nauczenie go jak ma się w danej sytuacji zachować.

Wiele osób przecenia jednak wagę szkolenia psa. Wydaje się nam, że nauka kilku komend rozwiąże wszystkie problemy z zachowaniem psa. Niestety tak nie jest. Jak widzicie szkolenie jest tylko jednym, i to wcale nie najważniejszym, elementem składającym się na zachowanie waszego szczeniaka. Znam psy, które są świetnie wychowane i mają bardzo dobrą relację ze swoimi opiekunami, ale nie znają żadnej komendy. Są też psi mistrzowie posłuszeństwa, którzy swoim zachowaniem na co dzień sprawiają dużo problemów.

Otoczenie

Środowisko, które otacza szczeniaka ma bardzo duży wpływ na jego rozwój. Na szczęście mamy bardzo duży wpływ na to jak to otoczenie wygląda i możemy dość dowolnie je kształtować. To my podejmujemy decyzje w jakim wieku nasz psiak zaczyna wychodzić na zewnątrz i poznawać świat. To od nas zależy z jakimi psami pozwolimy mu się zapoznać, a jakich będziemy unikać. Tylko od nas zależy czy pozwolimy obcym osobom głaskać naszego szczeniaka, czy też nie. Wszystkie te drobne decyzje wpływają na doświadczenia naszego psa i uczą go konkretnych zachowań w poszczególnych sytuacjach.

Jeśli więc nie chcemy, żeby nasz szczeniak bał się innych psów, możemy unikać psich wybiegów i innych miejsc, w których bywają bardzo różne, również agresywne psy. Zamiast tego może lepiej umówić się z kimś znajomym, kto ma spokojnego starszego psa i wybrać się razem na spacer. Dzięki temu doświadczeniu szczeniak nauczy się zachowywać spokojnie w otoczeniu obcych psów. Jeżeli jedyną formą kontaktu są szalone gonitwy, to jak nasz szczeniak ma się nauczyć opanowywać emocje przy innych psach?

Kiedy rozpocząć szkolenie szczeniaka?

Pies może nauczyć się podstaw posłuszeństwa w zasadzie w każdym wieku. Natomiast okres socjalizacji jest bardzo krotki i mija bezpowrotnie. Wszelkie błędy popełnione przez nas w tym czasie wyjdą w dorosłym życiu psa. Dlatego lepiej poświęcić kilka pierwszych tygodni na prawidłową socjalizację i budowanie więzi ze szczeniakiem, a dopiero potem myśleć o szkoleniu.

Jak rozpocząć szkolenie szczeniaka?

Naukę najlepiej prowadzić przez zabawę. Trzeba pamiętać, że kilku miesięczny szczeniak nie ma takiej koordynacji ruchowej i takiego skupienia uwagi jak dorosły pies. Nie możemy więc wymagać od szczeniaka tyle co od dorosłego psa. Możemy natomiast zacząć budować sobie fajną bazę.

szkolenie szczeniaka

Warto pamiętać, żeby sesje szkoleniowe nie były zbyt długie i nie znudziły szczeniaka. Zwykle trzy udane powtórki danego ćwiczenia w zupełności wystarczą. Zostawienie pewnego niedosytu zbuduje nam lepszą motywację do pracy podczas kolejnych treningów.

Lepiej też pracować nad jednym poleceniem na raz. Wprowadzanie zbyt wielu komend wywoła niezły zamęt w psiej głowie. Więcej o tym jak powinna wyglądać sesja szkoleniowa pisałam już wcześniej. Jeśli nie macie doświadczenia w szkoleniu psów, warto zapisać się na zajęcia psiego przedszkola, gdzie doświadczony trener podpowie wam jak prawidłowo socjalizować szczeniaka i jak efektywnie go szkolić.

Od jakich komend zacząć szkolenie szczeniaka?

Dość ważna jest pierwsza komenda jakiej uczymy szczeniaka. Psy mają tendencję do wykonywania tego polecenia prawie automatycznie, gdy nie wiedzą o co nam chodzi, albo jak się zachować. Lepiej więc, żeby tą pierwszą komendą był „siad”, a nie np. „daj głos”, czy „daj łapkę”.

szkolenie szczeniaka

Naukę najlepiej rozpocząć od poleceń najważniejszych. Oczywiście podstawą jest skupienie uwagi na przewodniku i reakcja na imię. Jednak komendami ratującymi psu życie są przywołanie i „zostaw” i to od nich najlepiej rozpocząć szkolenie. Bardzo przydatne są też takie polecenia jak „siad”, „leżeć” czy „na miejsce”. Pomagają one lepiej porozumiewać się z psem w codziennych sytuacjach. Oczywiście od samego początku nauki szczeniak musi wiedzieć, kiedy dane polecenie się kończy. Dlatego też od razu wprowadzamy komendę zwalniającą.

Dopiero gdy pies dobrze opanuje podstawowe komendy i będą one wyćwiczone w różnych sytuacjach i przy różnych rozproszeniach, możemy rozpocząć naukę sztuczek takich jak „daj łapkę”, „ukłon”, czy „obrót”. Na naukę sztuczek nigdy nie jest za późno. Szkoda więc tracić na nie czas, gdy szczeniak jest młody i chłonie wiedzę jak gąbka. Lepiej poświecić więcej uwagi na naukę naprawdę przydatnych umiejętności.

Inne ważne dla szczeniaka umiejętności

Oprócz wykonywania poszczególnych poleceń szczeniak powinien też nauczyć się kilku ważnych umiejętności. Myślę tu między innymi o nauce czystości i o nauce zostawania samemu w domu. Wielu opiekunów popełnia błąd i spędza ze szczeniakiem cały czas przez pierwsze dni czy tygodnie. Takie postępowanie niestety sprawia, że szczeniak czuje się zagubiony i opuszczony, gdy urlop się kończy, a człowiek znika do pracy czy szkoły.

Bardzo ważna jest tez nauka prawidłowej zabawy i puszczania szarpaka, oraz nauka samokontroli. Dzięki tej umiejętności szczeniak uczy się większej cierpliwości i lepiej panuje nad swoimi emocjami. Ćwiczenie samokontroli przydaje się w bardzo wielu różnych sytuacjach od nauki szczeniaka, by nie gryzł nas po rękach, po opanowanie emocji psa podczas spaceru.