
Mieć zdrowego, pełnego energii psiego przyjaciela to prawdziwa radość. Jednak czas biegnie nieubłaganie i wcześniej czy później każdy opiekun psa stanie przed wyzwaniem opieki nad psim seniorem. To moment, który budzi wiele emocji od troski, przez bezradność, aż po głęboką wdzięczność za wspólne lata.
Ten temat jest mi szczególnie bliski, bo sama opiekuję się teraz ponad 8-letnim Hakerem, który cierpi na zespół Wobblera. Każdy dzień z nim to nauka uważności, cierpliwości i cieszenia się tym, co tu i teraz. Chciałabym więc podzielić się moimi doświadczeniami jeżeli chodzi o opiekę nad psim seniorem i opowiedzieć Wam na co należy zwrócić szczególną uwagę. Podzielę się też kilkoma praktycznymi rozwiązaniami, które wypracowałam sobie w opiece nad moimi psami.
Kiedy pies staje się seniorem?
Nie da się jednoznacznie określić, od kiedy pies staje się seniorem, bo wszystko zależy od rasy, wielkości i indywidualnych predyspozycji danego psa. Generalnie możemy przyjąć, że pies staje się seniorem, gdy wchodzi w ostatnią ćwiartkę swojego życia. W zależności od rasy, granica ta może być różna. Psy małych ras stają się seniorami około 10-12 roku życia, psy średnich ras około 8-10 roku życia, a psy duże i olbrzymie już w wieku około 6-8 lat.

Pierwsze objawy starzenia u psów
Pierwsze objawy starzenia się psa mogą być subtelne i łatwe do przeoczenia. Często zaczyna się od wolniejszego tempa na spacerach, niechęci do skakania lub wchodzenia po schodach, czy dłuższego odpoczynku po aktywności. Pojawić się może także siwienie wokół pyska, zmętnienie oczu, pogorszenie wzroku i słuchu.
U psich seniorów często też następuje zmiana rytmu snu i czuwania. Pies może więcej spać w ciągu dnia, a w nocy mieć problemy ze spokojnym snem. U niektórych psów występują też zmiany w zachowaniu. Stają się bardziej drażliwe, zdezorientowane albo wręcz przeciwnie, bardziej przytulaśne i łagodne. Takie zmiany to naturalna część procesu starzenia i warto je traktować jako sygnał, że naszemu psu zaczyna się nowy etap życia, w którym będzie potrzebował od nas jeszcze więcej zrozumienia i wsparcia.
Zdrowie przede wszystkim
Starszy pies wymaga oczywiście większej uwagi i troski jeśli chodzi o zdrowie. Psi seniorzy często cierpią z powodu zwyrodnień stawów, chorób serca, nerek, wątroby, czy problemów stomatologicznych. Regularne wizyty u weterynarza są więc absolutnie konieczne. Warto umawiać się na kontrolne badania co 6 miesięcy, nawet jeśli pies „na oko” wydaje się być w dobrej kondycji. Szybkie wykrycie choroby to większa szansa na skuteczne leczenie i poprawę komfortu życia psa.
Warto też wykonywać podstawowe badania krwi, moczu i kału oraz kontrolować wagę psa i monitorować zmiany w jego zachowaniu. To często właśnie zmiana nawyków np. mniejszy apetyt, nadmierna senność, czy nagłe wpadki związane z nietrzymaniem moczu lub kału w domu są pierwszymi sygnałami pogarszającego się stanu zdrowia psa.

Dieta dopasowana do wieku psa
Wraz z wiekiem zmieniają się potrzeby żywieniowe psa. Starszy pies może mieć wolniejszy metabolizm, większe problemy z trawieniem czy mniejsze zapotrzebowanie kaloryczne. Warto więc skonsultować się psim dietetykiem i dostosować dietę do aktualnych potrzeb psa.
Dobrze zbilansowana dieta dla psich seniorów powinna zawierać łatwo przyswajalne białko zwierzęce, działające przeciwzapalnie i wspomagające układ odpornościowy oraz kondycję skóry i sierści kwasy tłuszczowe omega-3 oraz przeciwutleniacze wspierające układ odpornościowy. W niektórych przypadkach pomocne mogą być suplementy np. z glukozaminą i chondroityną na stawy, witaminą E na wsparcie mózgu czy probiotyki dla lepszej pracy jelit. Pamiętajcie jednak, by nie podawać psu suplementów w ciemno. Najlepiej najpierw wykonać odpowiednie badania, a ich wyniki skonsultować z lekarzem weterynarii lub psim dietetykiem.
Szczególną uwagę warto zwrócić na wagę psa. Otyłość jest ogromnym obciążeniem dla psiego organizmu, zwłaszcza dla serca i stawów. Nawet kilka kilogramów nadwagi może znacząco pogorszyć komfort życia psiego seniora.

Ruch w odpowiednich dawkach
Aktywność fizyczna jest ważna w każdym wieku, również u psich seniorów. Pomaga utrzymać sprawność mięśni, wspiera krążenie, trawienie i poprawia nastrój. Trzeba jednak pamiętać, że starszy pies szybciej się męczy, szczególnie podczas upałów.
Dlatego warto dostosować długość i intensywność spacerów do jego możliwości. Lepsze będą częstsze, ale krótsze wyjścia, spokojne tempo i unikanie forsownych zabaw. Dla psów, które mają problemy ze stawami czy zwyrodnieniami kręgosłupa doskonale sprawdzą się ćwiczenia w wodzie lub zabawy węchowe w domu czy ogrodzie.
Stymulacja umysłowa
Na pewno znasz powiedzenie, że „starego psa nie da się nauczyć nowych sztuczek”. To absolutny mit! Starsze psy wciąż potrafią się uczyć i czerpią z tego masę radości. Nauka nowych poleceń, ćwiczenia pamięciowe czy różnego rodzaju zabawy węchowe to świetny sposób na aktywizację psiego mózgu i wspólne spędzanie czasu.
Stymulacja umysłowa starszych psów jest niezwykle ważna, ponieważ pomaga utrzymać sprawność mózgu, zapobiega problemom poznawczym, takim jak demencja, oraz poprawia jakość życia psa. Dzięki niej starsze psy zachowują lepszą orientację, są bardziej pewne siebie i łatwiej adaptują się do zmian w otoczeniu, co jest szczególnie istotne w ich wieku. Ponadto stymulacja umysłowa pomaga zapobiegać problemom behawioralnym oraz poprawia samopoczucie psa, co przekłada się na jego ogólną radość życia. Regularne ćwiczenia to także okazja do budowania silniejszej więzi z opiekunem, co daje psu poczucie bezpieczeństwa i komfortu.

Warto pamiętać o tym, że nos u większości psów działa świetnie aż do późnej starości. Nawet jeśli pies słabiej się porusza, gorzej widzi czy słyszy, możemy zaproponować mu stymulację umysłową w postaci zabaw węchowych zarówno w domu jak i na zewnątrz.
W przypadku psów, które mają problemy ze słuchem, warto wprowadzić polecenia w postaci gestów. Psy świetnie reagują na nasza mowę ciała i często łatwiej jest nauczyć ich nowych zachowań na gest, niż na polecenie słowne. Natomiast w przypadku psów, które mają problemy ze wzrokiem, możemy pracować za pomocą słów i dotyku. Możliwości jest naprawdę wiele i warto dostosować treningi i zabawy do możliwości naszego psa.
Odpoczynek i sen
Starsze psy potrzebują więcej snu niż psy dorosłe. Zazwyczaj śpią od około 16 do 18 godzin na dobę, co jest związane z ich mniejszą aktywnością oraz potrzebą regeneracji organizmu.
Wraz z wiekiem zmienia się też rytm psiego snu. Seniorzy mogą mieć trudności z ciągłym nocnym odpoczynkiem. Częściej budzą się w nocy lub zmieniają miejsce snu. Dlatego ważne jest zapewnienie im spokojnego, komfortowego legowiska i stałej rutyny, co pomoże poprawić jakość ich snu. Dobrym pomysłem może być legowisko ortopedyczne, które odciąża stawy i kręgosłup psa.
Dobrze jest umieścić takie legowisko w spokojnym miejscu, z którego pies może obserwować całe mieszkanie, a nie w ciasnym korytarzu, czy ruchliwym przejściu. Ważne też, by inni domownicy, szczególnie dzieci i inne zwierzęta, nie przeszkadzali psu, gdy śpi czy odpoczywa. Poczucie bezpieczeństwa dla psiego seniora jest szczególnie ważne.

Stabilność i poczucie bezpieczeństwa
Starsze psy zdecydowanie lepiej funkcjonują w przewidywalnym, spokojnym otoczeniu. Codzienna rutyna, na którą składają się stałe pory posiłków, spacerów, zabawy i odpoczynku, daje im poczucie bezpieczeństwa i pomaga lepiej odnajdywać się w codzienności. Kiedy pies wie, czego może się spodziewać, czuje się pewniej i mniej się stresuje.
Z wiekiem wiele czynności staje się dla psa trudniejszych. Wstawanie z legowiska, wejście po schodach czy nawet wyjście na spacer mogą wymagać naszej pomocy. Warto poświęcić psu więcej czasu i cierpliwości. Taka asysta to nie rozpieszczanie psa, to wyraz naszej troski i miłości.
Dom przyjazny psim seniorom
Równie ważne jak wsparcie fizyczne jest odpowiednie dostosowanie przestrzeni, w której pies funkcjonuje. Śliskie podłogi mogą być bardzo problematyczne. Łapki starszego psa łatwo się na nich rozjeżdżają, co może prowadzić do bolesnych kontuzji. Dywany, maty antypoślizgowe i wykładziny to prosty sposób, by zwiększyć komfort i bezpieczeństwo psa. Warto także zabezpieczyć schody np. bramką, by pies nie próbował samodzielnie po nich schodzić lub wchodzić. Rampy lub specjalne schodki pomogą mu dostać się na kanapę, do łóżka czy do samochodu bez nadmiernego wysiłku.

Dla psów z osłabioną siłą mięśniową lub zwyrodnieniami stawów, bardzo pomocne są szelki z uchwytami, które pozwalają delikatnie podtrzymać psa i wspierać go przy chodzeniu. W specjalistycznych sklepach zoologicznych takich jak np. Admirał można znaleźć przeróżne modele szelek, uprzęży i innych akcesoriów przydatnych w opiece nad psim seniorem. Sama korzystałam z ortez i szelek wykonanych przez tę firmę i mogę ją z czystym sumieniem polecić.
Jeśli nasz pies ma problemy ze wzrokiem, warto zadbać o porządek w domu. Przestawianie mebli, misek czy zostawianie przeszkód na podłodze może tylko wprowadzać dezorientację i powodować niepotrzebny stres.
U psów słabowidzących, zwłaszcza po przebudzeniu, może pojawić się problem z orientacją przestrzenną. Dobrym pomysłem może być umieszczenie w poszczególnych pomieszczeniach innych zapachów. Oczywiście wybieramy te delikatne i przyjazne dla psa. Dzięki temu łatwiej będzie mu odnaleźć się w przestrzeni, kierując się swoim wciąż bardzo sprawnym nosem.
Psy słabowidzące często niestety wpadają na różne przedmioty, czy uderzają w ściany. Aby temu zapobiec, można zastosować specjalne pałąki montowane do szelek. Taki pałąk działa jak bufor, który ostrzega psa przed przeszkodą i zapobiega uderzeniom w ściany czy meble. Oczywiście zanim zaczniemy z niego korzystać, warto nauczyć psa poruszania się z takim akcesorium w kontrolowanych warunkach.
Starsze psy często mają niestety problemy z załatwianiem się w domu. W takim przypadku pomocne będą maty higieniczne, pieluchy jedno lub wielorazowe oraz odpowiednie preparaty do pielęgnacji skóry psa, by zapobiec podrażnieniom.
Starzejący się pies potrzebuje od nas więcej uwagi, cierpliwości i troski. Ale to także piękny czas pełen bliskości, wzajemnego zaufania i wielu ważnych chwil. Warto wspierać psiego seniora na każdym etapie tej drogi.
Nie chodzi o to, by zatrzymać czas. Chodzi o to, by wspólnie cieszyć się każdą chwilą. Nawet jeśli to już nie długie górskie wędrówki, ale spokojny spacer wokół bloku. To właśnie te chwile uważne, wspólne, codzienne, budują najgłębszą więź.
Bo pies nie pyta, jak długo będziemy razem. On po prostu chce być blisko tak długo, jak tylko się da.
Dziękuję za ten wpis 🙂 Aktualnie bardzo mi bliski – jeden z moich psiaków właśnie wszedł w fazę seniora. Zbiegło się to w czasie z leczeniem nowotworu, rehabilitacją i innymi wyzwaniami.
Cieszymy się chwilą i każdym dobrym momentem. Spacerem bez noszenia na rękach, apetytem i energią do zabawy
Dużo zdrowia dla pieska i cieszcie się każdą wspólną chwilą <3